วัดไชยทิศ
ข้อมูลทั่วไป
วัดไชยทิศตามประวัติวัดกล่าวว่า สร้างขึ้นเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2370 (กองพุทธศาสนสถาน 2526: 66) นักวิชาการสันนิษฐานว่าลักษณะสถาปัตยกรรมของพระอุโบสถวัดไชยทิศที่มีรูปทรงเตี้ย อาจจะเชื่อมโยงถึงแบบอย่างในสมัยอยุธยาได้ (สันติ เล็กสุขุม 2548: 28) จึงสันนิษฐานว่าวัดแห่งนี้อาจจะเป็นวัดเก่าแก่ที่มีมาแต่สมัยอยุธยาตอนปลายแล้วได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
ข้อมูลงานจิตรกรรมฝาผนัง
จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถวัดไชยทิศ มีลักษณะเป็นงานช่างในสมัยรัชกาลที่ 3 ผนังด้านหลังพระประธานเขียนภาพไตรภูมิโลกสัณฐาน ผนังด้านข้างทั้งสองเขียนภาพดอกไม้ร่วง เหนือขึ้นไปถูกแบ่งด้วยเส้นสินเทาเขียนภาพฤาษี นักสิทธิ์ วิทยาธร ผนังด้านหน้าเขียนภาพพุทธประวัติเต็มพื้นที่ผนัง ได้แก่ ตอนเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ตอนถวายพระเพลิงพระบรมศพ และตอนแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ โดยแบ่งฉากเหตุการณ์ด้วยเส้นสินเทา พื้นที่ระหว่างช่องหน้าต่างและประตูเขียนภาพพุทธประวัติตอนต่าง ๆ และวรรณกรรมพื้นบ้านเรื่องหลวิชัย-คาวี
ลักษณะเด่นของจิตรกรรมฝาผนัง
จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถวัดไชยทิศ มีลักษณะหลายประการที่บ่งบอกถึงลักษณะงานช่างในสมัยรัชกาลที่ 3 โดยบางส่วนได้รับแรงบันดาลใจจากจิตรกรรมในสมัยอยุธยาตอนปลาย อาทิ การเขียนภาพพุทธประวัติที่มีรายละเอียดของฉากเพิ่มเติมมากขึ้น จึงนำเส้นสินเทาที่เป็นเทคนิคยุคก่อนเข้ามาช่วยแยกแต่ละเหตุการณ์ออกจากกันเพื่อควบคุมพื้นที่ การเขียนภาพเขามอ คือโขดหินทรงแท่งมน การเขียนภาพท้องฟ้าที่ลงสีฟ้าไล่น้ำหนักดำเข้มที่ขอบบนให้จางลงล่าง การเขียนใบไม้โดยใช้แปรงแต้มเป็นกลุ่มใบแทนการตัดเส้นใบ (สันติ เล็กสุขุม 2548: 32-33)
เอกสารอ้างอิง
กองพุทธศาสนสถาน. 2526. ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร (เล่มที่ 2). กรุงเทพฯ: กองพุทธศาสนสถาน.
สันติ เล็กสุขุม. 2548. จิตรกรรมไทยสมัยรัชกาลที่ 3: ความคิดเปลี่ยน การแสดงออกก็เปลี่ยนตาม. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ.
จิตรกรรมฝาผนังภาพอาหารและการกินอยู่





